تعریف صحیح بازاریابی

سعی دارم با تعریف رسمی و صحیح از بازاریابی (Marketing) بسیاری از تصورات نادرست در این حوزه را از بین ببرم، که این تصورات متاسفانه هم در ذهن کارفرماها و هم در تصورات عموم مردم وجود دارد! از سوی دیگر چه کسی که سالها به ظاهر حرفه ای در حوزه بازاریابی فعالیت دارد و یا کسی که بتازگی به این حوزه علاقمند شده باید مفهوم صحیح بازاریابی را بداند تا بدرستی عمل کند.

پادکست رایگان تعریف بازاریابی:

 

تصورات رایج و نادرست از بازاریابی:

  • اگر محصول شما خوب و با کیفیت باشد اصلا نیاز به بازاریابی نداریم، کسی که بازاریابی و تبلیغات میکند حتما محصول با کیفیت پایینی دارد!
  • زمانی که بدنبال مشتری جدید هستیم باید بازاریابی کنیم و برای مشتریان قبلی و وفادار ضرورتی ندارد!

و بسیاری از تصورات نادرست دیگر که در این مطلب نمی گنجد.

با توجه به رشد و پیشرفت تکنولوژی،  تغییر سلایق مشتریان و دگرگونی رفتار سازمانی تعریف بازاریابی نیز تغییر پیدا کرد.

تعریف بازاریابی (Marketing) توسط AMA:

در واقع اولین بار مفهوم بازاریابی در سال 1935 توسط انجمن بازاریابی آمریکا (AMA) صورت گرفت که البته این تعریف کاملا تحت تأثیر بازار کالا و خدمات در آن سالهاست، یعنی زمانی که بخش عمده ی بازار را کارخانجات سنتی تشکیل میدادند. یعنی بعد از تولید محصول تازه به فکر بازاریابی آن می افتادند.

این سبک از تعریف به مدت 50 سال ادامه داشت و در کتاب ها و مقالات از همین تعریف استفاده میشد تا اینکه در سال 1985 بالاخره مفهوم ارزش (Value) و ارزش آفرینی جایگاه خود را در فضای مدیریت و بازاریابی پیدا کرد. در واقع در این سالها کم کم مفهوم رقابت نیز معنا پیدا کرد و شرکت ها برای اینکه از رقبا پیشی بگیرند بجای تمرکز بر روی مصرف کننده (Consumer) بر روی مشتری (Customer) متمرکز شدند.

سپس در سال های 2004، 2013 نیز تغییراتی بر تعریف بازاریابی اعمال کردند و در آخر آخرین تعریف موجود در سال 2017 صورت گرفت که با دقت در این متوجه میشویم که مفهوم خدمات را مخصوصا در حوزه آنلاین به صورت Offering مطرح کرده است.

Marketing is the activity, set of institutions, and processes for creating, communicating, delivering, and exchanging offerings that have value for customers, clients, partners, and society at large. (Approved 2017)

بازاریابی شامل فعالیت سازمان ها، شرکت ها وتمامی فرآیندهایی است که در جهت ایجاد ارزش، ارتباط سازی، انتقال ارزش و مبادله پیشنهادات صورت میگیرد که در نهایت موجب ارزش آفرینی برای مشتریان، کارفرمایان، شرکا و حتی در مقیاس وسیع برای جامعه میشود.

تعریف بازاریابی از دیدگاه فیلیپ کاتلر:

تعریف دیگری که توسط پدر بازاریابی مدرن یعنی فیلیپ کاتلر صورت گرفت بازاریابی را به عنوان تلفیقی از علم و هنر توصیف میکند.

Philip Kotler defines marketing as “the science and art of exploringcreating, and delivering value to satisfy the needs of a target market at a profit.

ایشان بیان میکنند که: بازاریابی علم و هنر کشف نیازها، ایجاد و انتقال ارزش با هدف تامین نیازهای یک بازار هدف  و کسب سود است.

پس این تعریف خیلی ساده در حال بیان این مساله است که اگر شما با تحقیق و علم کافی بتوانی نیازهای موجود در بازار را کشف کنی و برای برطرف کردن آن نیاز یک محصول و خدمت ایجاد کنی و در نهایت به شکل مناسب به مخاطب ارائه بدی، بازای رفع نیاز میتوانید درآمد داشته باشید.

امروز بازاریابی به قدری وسیع و گسترده شده که هرکس فقط میتواند در یک بخش کوچکی متخصص شود یا اینکه به صورت کلی از همه قسمت ها اطلاعاتی داشته باشد تا بتواند یک تیم را مدیریت کند.

به طور کلی بازاریابی به دو بخش آنلاین و آفلاین تقسیم میشود که هر کدام دارای چندین زیربخش هستند:

اجزای بازاریابی آنلاین:

بازاریابی محتوا (Content Marketing)، بازاریابی ایمیلی (E-mail Marketing)، بازاریابی شبکه های اجتماعی (Social media marketing)، تبلیغات کلیکی (PPC)، بازاریابی ویروسی (Viral marketing)، اینفلوئنسر مارکتینگ (Influencer marketing)، روابط عمومی (Online public relations)، سئو یا بهینه سازی موتورهای جستجو (SEO) و بازاریابی مشارکتی (Affiliate marketing)

هر کدام از این موارد به طور جداگانه دارای دانش و تخصص مجزایی هستند و برای یادگیری هرکدام حداقل ماه ها زمان نیاز است.

طبق تجربه من تقریبا غیرممکن است کسی بتواند ادعا کند در کمتر از یکسال متخصص بازاریابی آنلاین شده است، برای تخصص در این حوزه حداقل 3سال یادگیری تجربی و آکادمیک مستمر نیاز است. زیرا در حوزه دیجیتال ما ابزارهای دیجیتال مارکتینگ داریم که جدا از دانش مارکتینگ باید نحوه بکارگیری صحیح این دانش در این ابزارها را نیز بدانید. به طور مثال ما بیش از 10 ابزار گوگل داریم که رایگان و بسیار کاربردی هستند که هر متخصص حوزه آنلاین آنها را میشناسد.

اجزای بازاریابی آنلاین
چند مثال ساده از بازاریابی آفلاین میتواند شامل موارد زیر باشد:

تراکت های تبلیغاتی، بروشور، فلایر و مجلات

تبلیغات رادیو، تلویزیون، مصاحبه ها و نمایشگاه ها

کانترهای تبلیغاتی که محصولات را به صورت رایگان به مشتری ارائه میدهند.

تمامی تبلیغات محیطی، بیلبوردها، استرابوردها و تبلیغات موجود در مترو، اتوبوس و اخیرا تاکسی ها

بازاریابی دهان به دهان (WOM): یعنی شخصی پس از خرید، در صورت رضایت تجربه خود را به صورت زبانی به شخص دیگری انتقال دهد، البته این مدل تبلیغات دهان به دهان میتواند در محیط آنلاین نیز باشد.

امروز بازاریابی آفلاین کمتر مرسوم است، اما هنوز منسوخ نشده و در بعضی مواقع همچنان اثربخش است، اما اهداف آن متفاوت است، به طور مثال سالهای گذشته تبلیغات آفلاین بیشتر در جهت فروش بوده اما در حال حاضر بیشتر جنبه آگاهی (Awareness) به خود گرفته است.

و لازمه اثربخشی این سبک از بازاریابی و تبلیغات عناصر بسیاری، از جمله خلاقیت است.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *